Co może jeść cukrzyk bez ograniczeń?
Cukrzyca jest chorobą metaboliczną spowodowaną nieprawidłowym działaniem lub wydzielaniem insuliny. Na skutek tego zaburzenia poziom glukozy we krwi niebezpiecznie się podnosi. Cukrzyca jest tak naprawdę zespołem zakłóceń przemiany materii, prowadzących do innych schorzeń. Zbyt wysoki poziom glukozy przekłada się na problemy w funkcjonowaniu serca, nerek, oczu i innych układów oraz narządów. Kluczem do zachowania dobrej kondycji pomimo cukrzycy jest odpowiednio zbilansowana dieta. Z czego powinny składać się posiłki diabetyków?
Zobacz również: Dieta o niskim indeksie glikemicznym
Produkty spożywcze bezpieczne dla cukrzyków
Ze względu na to, że cukrzyca zakłóca prawidłową przemianę materii, diabetycy muszą zwracać szczególną uwagę na spożywane przez siebie produkty. Obowiązuje ich przede wszystkim długa lista zakazów, ale istnieją takie rzeczy, które mogą jeść bez ograniczeń.
Co może jeść cukrzyk bez ograniczeń? Najważniejsze są warzywa takie jak: pomidory, ogórki, sałaty, cukinia, papryka, kalafior, fasolka szparagowa, bakłażan i inne. Oprócz tego diabetykom zaleca się spożywanie niektórych produktów mlecznych, np.: jogurtu naturalnego, maślanki, kefiru, serka wiejskiego, mleka odtłuszczonego czy chudego twarogu. Do tego cukrzycy mogą spokojnie zajadać się roślinami strączkowymi, czyli fasolą, grochem i soczewicą. Wskazane jest również chude mięso, np. cielęcina czy drób bez skóry, oraz tłuste ryby morskie – halibut, makrela, łosoś i śledzie, a także jaja.
Diabetycy są zmuszeni do zwracania szczególnej uwagi na wartości odżywcze i makroskładniki w spożywanych przez siebie produktach. Ważne są też inne zalecenia dietetyczne, dotyczące między innymi ilości posiłków w ciągu dnia czy sposobu przyrządzania dań.
Zobacz również: Objawy cukrzycy – cichy zabójca
Indeks glikemiczny i ładunek glikemiczny – dlaczego są ważne?
Osoby chore na cukrzycę przy komponowaniu posiłków kierują się indeksem glikemicznym (IG) oraz ładunkiem glikemicznym (ŁG) każdego produktu. Wskazane jest spożywanie takich potraw, które mają niskie IG – parametr ten wskazuje na to, jak wzrasta poziom glukozy we krwi po ich spożyciu. Najlepiej, aby jego wartość nie przekraczała 55-70 jednostek. Jest ona zależna od tego, ile białka, tłuszczu i błonnika zawiera konkretny produkt – im jest ich więcej, tym niższy jest wskaźnik IG. Wpływają na niego także inne czynniki – między innymi stopień rozdrobnienia, zastosowana metoda obróbki termicznej czy stopień dojrzałości, gdy chodzi o warzywa i owoce.
Ładunek glikemiczny to drugi wskaźnik istotny w diecie diabetyków. O ile IG polega na klasyfikacji produktów ze względu na szybkość wchłaniania węglowodanów, o tyle ŁG dzieli je ze względu na zawartość cukrów. Parametr ten opiera się na indeksie, a także na wielkości posiłku. Jego wartości w poszczególnych produktach spożywczych można odczytać ze specjalnych tabel lub obliczyć ze wzoru:
ŁG = IG * węglowodany (g) / 100.
Niski poziom ŁG wynosi do 10 jednostek, średni od 11 do 19, a wysoki powyżej 20. Wymienione wskaźniki pomagają cukrzykom w doborze odpowiednich produktów, a w przypadku chęci na zjedzenie czegoś o wyższym IG można łatwo obliczyć bezpieczną ilość.
Najważniejsze zalecenia dietetyczne dla diabetyków
Oprócz zaleceń żywieniowych dotyczących wyboru konkretnych produktów, diabetycy muszą zwracać uwagę również na inne aspekty przygotowywania posiłków. Jedną z najważniejszych zasad jest jedzenie w regularnych odstępach czasu. Liczba posiłków w ciągu dnia może być różna w zależności od indywidualnych potrzeb – od 4 do nawet 7 czy 8, by utrzymywać stały poziom glukozy we krwi.
Nie bez znaczenia pozostaje także sposób przyrządzania potraw. Dania gotowane w wodzie i na parze, duszone czy długo pieczone w niskich temperaturach mają niższy indeks glikemiczny niż te smażone. Głównym źródłem węglowodanów w diecie diabetyków powinny być produkty zbożowe pełnoziarniste – makarony i pieczywo, a także brązowy ryż, gruboziarniste kasze oraz płatki owsiane. Warto z kolei ograniczyć lub wyeliminować alkohol, słodycze, sól i tłuszcze zwierzęce.
Poza specjalnymi zaleceniami, cukrzyków obowiązują takie same zasady zdrowego odżywiania, jak osoby zdrowe. Oznacza to, że jak każdy muszą oni zwracać uwagę na kaloryczność posiłków i wybierać produkty z naturalnymi składami. Wskazana jest również aktywność fizyczna i spożycie wody w ilości co najmniej 1,5 litra dziennie.
Zobacz również: Roślina, która pomaga na cukrzycę i obniża poziom cholesterolu
Co może jeść cukrzyk bez ograniczeń? Podsumowanie
Dieta osób chorych na cukrzycę wymaga nieco więcej uważności niż dieta osób zdrowych. Choć diabetycy muszą przykładać większą wagę do spożywanych przez siebie produktów, liczne tabele i odpowiednie wskaźniki ułatwiają im codzienne funkcjonowanie. Dzięki bazie bezpiecznych posiłków i wiedzy na temat IG oraz ŁG cukrzycy mają większą kontrolę nad tym, co jedzą, a ich jadłospis może być wciąż ciekawy i różnorodny.